O Ρότζερ Φέντερερ είναι ο μεγαλύτερος αθλητής στην ιστορία του τένις. Ναι, τουλάχιστον μέχρι ο Ράφαελ Ναδάλ να ισοφαρίσει κάποια από τα ρεκόρ του και να το ξανασυζητήσουμε. Στο άθλημα που η ιστορία γράφεται τέσσερις φορές το χρόνο και υπάρχει παγκόσμια κατάταξη, είναι ασφαλές να πεις ότι καλύτερος είναι αυτός με τα περισσότερα Grand Slam (17) και το ρεκόρ των περισσοτέρων εβδομάδων στην κορυφή (302).

Αυτό από μόνο του θα ήταν αρκετό αλλά ας βγάλουμε από τη μέση κάποια από τα νούμερα: Ο Φέντερερ είναι ένας από τους μόλις εφτά τενίστες που έχουν και τα τέσσερα Grand Slam, ο μοναδικός που έχει παίξει τελικό σε όλα τα Grand Slam τουλάχιστον πέντε φορές,  ο πολυνίκης του ATP World Tour (τουρνουά με τους 8 κορυφαίους μόνο), ο πολυνίκης σε τρία Grand Slam έχοντας ισοφαρίσει σε αυτό τους τέσσερις υπόλοιπους κορυφαίους τενίστες όλων των εποχών.

Ανάποδα τώρα: Αν κάποιος ήθελε να επιλέξει τον κορυφαίο όλων των εποχών στο τένις θα μπορούσε να διαλέξει τον Πιτ Σάμπρας; Τον Τζίμι Κόνορς; Τον Μπγιορν Μποργκ; Τον Ροντ Λαβέρ; Θα μπορούσε. Αλλά η περίπτωση του Φέντερερ είναι η πιο εύκολη να υποστηρίξεις χωρίς να πετάγεται κάποιος όλη την ώρα να σου λέει το περίφημο "two cups, you know" που έλεγε ο Ζέλικο Παβλίσεβιτς. Αυτό το επιχείρημα είναι με το μέρος του Φέντερερ.

Φέντερερ, ο μεγαλύτερος
Κάπως έτσι είναι πιο εύκολο να κάνεις το επόμενο βήμα χωρίς να κάνεις λογικό άλμα. Πες το υπερβολή, πες το γραφικό, για το συντάκτη που υπογράφει, χωρίς να είναι καν αθλητικογράφος ή ειδήμων του τένις, ο Φέντερερ είναι καλύτερος από το Μάικλ Τζόρνταν των 6 δαχτυλιδιών NBA, σπουδαιότερη αθλητική προσωπικότητα από τον ήρωα της εναλλακτικής κουλτούρας Μοχάμεντ Άλι, μεγαλύτερος από το Μάικλ Σουμάχερ και τον Τάιγκερ Γουντς σημαντικότερος στον συλλογικό αθλητικό ψυχισμό από τον Πελέ, το Μαραντόνα, τον Μπολτ, τον Φελπς, τον Καρλ Λιούις. Όλοι τους νικητές. Αλλά ο Φέντερερ μεγαλύτερος νικητής.

Να σου γυρίσω πάλι το συλλογισμό. Μπορείς να πεις το Μάικλ Τζόρνταν μεγαλύτερη αθλητική προσωπικότητα από το Μοχάμεντ Άλι; Μόνο σε μπασκετικούς. Μπορείς να πεις ότι ο Μαραντόνα ήταν μεγαλύτερος winner από το Σουμάχερ; Που είναι οι τίτλοι; Τον Σουμάχερ μεγαλύτερο winner από το Άλι; Γιατί δεν έχει καθολική αποδοχή τότε;

Οι ειδήμονες του τένις μπορούν συμπληρώσουν εδώ. Να πουν για την επιθετική λόμπα, για το ακούραστο backhand με το ένα χέρι, το ακριβές forhand drive με τα πίσω βηματάκια. Οι ειδήμονες της προπονητικής για την αλλαγή φοράς, την αρμονία και τη χάρη υπό πίεση που ήταν αντίστοιχη του Μοχάμεντ Άλι, τη δύναμη που (για τα ίδια κιλά) αντίστοιχη του Τζόρνταν και του Καρλ Λιούις. Οι αθλητικοί ψυχολόγοι για το ψυχικό του σθένος υπό πίεση που ήταν αντίστοιχο του Τάιγκερ Γουντς.

Ο μόνος που βάζω στο μυαλό μου σε μικρή απόσταση δίπλα στον Φέντερερ είναι ο Άλι. Σκέφτομαι, αν η καριέρα του Μοχάμεντ Άλι δεν είχε εκείνη την θλιβερή παρένθεση των τεσσάρων ετών πάνω στην ακμή του να ήταν τα πράγματα διαφορετικά...

Και για μένα ο Φέντερερ έκανε κάτι που δεν έκανε ούτε ο Άλι. Τόλμησε να ονειρευτεί το ακατόρθωτο και να το κάνει στρατηγική νίκης. Να να κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στο άθλημα του και με τρόπο που κάνει άλλος δεν κατάφερε στο παρελθόν. Ήταν αντισυμβατικός με τη συμβατική έννοια.



Λέτε μ@λ@κίες!
Παρακολουθώντας το τένις λίγο πολύ από τα Ρολάν Γκαρός του Τζιμ Κούριερ, αγάπησα την ξένοιαστη υπεροχή του Κουέρτεν, το πάθος του Μόγια, την αποφασιστικότητα του Χιούιτ. Έχω προλάβει στην τηλεόραση το μεγαλείο του Μπέκερ αλλά και την πτώση του (όταν πήρε το πρώτο τίτλο μετά από τρία χρόνια που σερνόταν στα κορτ). 

Έτσι έχω την πολυτέλεια να κάνω τη σύγκριση. O Σάμπρας έφτασε κοντά στο Career Grand Slam  και το έχασε μάλλον γιατί έπαιξε το δυσκολότερο ημιτελικό στο Ρολάν Γκαρός του '96. Και μείναμε με το στόμα ανοιχτό, όταν το πέτυχε ο Agassi το '99, ο Σάμπρας πολύ περισσότερο από όλους.

Το επιχείρημα είναι πως  τότε όλοι θεωρούσαμε το Calendar Grand Slam (τα τέσσερα μεγάλα σε οποιαδήποτε χρονιά) άπιαστο όνειρο. Κάτι σαν τους Δεινόσαυρους. Μια φορά κι έναν καιρό και ποτέ ξανά. Και τότε ήρθε ένας ψηλόλιγνος τύπος να πει "λέτε μα@$#@ες". Από το 2004 ως το 2008, και ειδικά το 2006 και το 2007 που βρέθηκε τόσο κοντά δεν υπήρχε άλλη συζήτηση στο τένις.


  Αυτό που τόλμησε να ονειρευτεί ο Φέντερερ ήταν ένα νέο στιλ αθλητισμού. Την εποχή του ultra επιθετικού serve and volley του Σάμπρας και του παθητικού baseline παιχνιδιού του Μόγια και του Κουέρτεν, o Φέντερερ έδειξε ότι είναι δυνατόν να σταθείς καλά σε όλες τις γραμμές του γηπέδου και να το κάνεις με τέτοια επιτυχία που ήταν ανήκουστη.

Το θαύμα μπορεί να μην έγινε αλλά με έναν διεστραμμένο τρόπο απέδειξε το μεγαλείο του αθλητή Φέντερερ. Να πω πιο απλά. Η απόσταση του από την εποχή του ήταν τεράστια. Μπορεί ο Τζόκοβιτς ή ο Ναδάλ να καταφέρουν το Calendar Grand Slam αλλά δεν θα μου κάνει καμία αίσθηση. Ειδικά ο Ναδάλ που μάλλον θα σπάσει πολλά από τα ρεκόρ του Φέντερερ. Θα είναι μόλις ένα βηματάκι πιο μπροστά από την εποχή του τη στιγμή που ο Φέντερερ ήταν έτη φωτός.

Αναλογικά, ο Ναδάλ θα πρέπει να κάνει δύο Calendar Grand Slam back to back. Ή να πάρει ένα τουρνουά χωρίς ρακέτα ξέρω 'γω.

Η διαφορά με τον Αγκάσι
Ο Φέντερερ είπε ότι μπορείς να δοκιμάζεις winners από οποιαδήποτε θέση του γηπέδου αρκεί το μυαλό σου και το σώμα σου να είναι σε απόλυτη αρμονία. Ούτε κατάχρηση της δύναμης, ούτε κατάχρηση της άμυνας γιατί είναι δύσκολο να βγεις από αυτό που λέμε comfort zone. Να κάνεις το τένις συναρπαστικό. Να δοκιμάσεις να εκπλήξεις των αντίπαλο σου. 

 

Όπως ο Αγκάσι, ίσως θα πουν κάποιοι, αλλά έχω μια βασική διαφωνία. Όταν ο Αγκάσι δεν ήταν στα καλά του, έχανε χοντρά. Και τέλος πάντων δεν έφερε τους τίτλους. Κάτι που έκανε τους προπονητές τένις πολύ κυνικούς: Καλή η προπόνηση στο all-around παιχνίδι αλλά την ώρα του τελικού, πολύ περισσότερο την ώρα του τελικού ενός γκραν σλαμ, όλα πάνε περίπατο. Βρίσκεις μια αδυναμία του αντιπάλου και τη χτυπάς. Και ό,τι γίνει.

Η στρατηγική συνήθως λειτουργεί, φέρνει τίτλους, οι σπόνσορες είναι ευχαριστημένοι αλλά αυτό δεν είναι "ονειρεύομαι το ακατόρθωτο". Είναι ένας συμβιβασμός με την πραγματικότητα. Αυτό μπορώ, αυτό ξέρω, και το κάνω όσο καλύτερα μπορώ. Η άμυνα δεν έχει κακή μέρα. Θα εκμεταλλευτώ το σερβίς μου. Δεν έχω ακρίβεια στις μπάλες, δεν μπορώ να τις τοποθετήσω καλά, θα ανέβω στο φιλέ.


  Όταν δεν είμαι σε καλή μέρα θα κρυφτώ πίσω από την άμυνα. Αν δεν κρυφτώ πίσω από την άμυνα, αν δεν μειώσω τα λάθη ειδικά όταν η ρακέτα είναι βαριά, απλά θα εκτεθώ.

Η έλλειψη κυνισμού στο παιχνίδι του Φέντερερ δεν ήταν απλά ένα νέο είδος τένις. Ήταν ένα νέο είδος αθλητισμού. Ο Θέμης Καίσαρης στο ποδόσφαιρο μπορεί να σου εξηγήσει πολύ εύκολα το τι είναι reactive και counter-reactive ομάδες. Ο Δημητρόπουλος στο NFL πως οι χτυπητές αδυναμίες μπορούν να σε καταδικάσουν απέναντι σε μια μέτρια ομάδα που όμως θα τη χτυπήσει. Και στο μποξ o o Ηλίας Αναστασιάδης έχει εξηγήσει πως ο επιθετικός Μάνι Πακιάο κατατρόπωσε τον τεχνίτη counterpuncher Χουάν Μανουέλ Μάρκες. Αυτός ο δυισμός υπάρχει σε όλα τα αθλήματα.

Ο Φέντερερ στάθηκε πάνω από αυτό. Έστησε ένα είδος ισορροπημένου παιχνιδιού, με μεγάλο ρίσκο, και το έκανε στρατηγική νίκης. Για να κάνει αυτό το ισορροπημένο παιχνίδι στρατηγική νίκης, έκανε μια μικρή επανάσταση. Εισήγαγε πρώτος το concept του συνδυασμού ταχύτητας και ακρίβειας στη σκέψη και την εκτέλεση.

Ναι αρμονία στην κίνηση, χάρη, τεράστια πνευμόνια, μικροί σχετικά αλλά πολύ δυνατοί μυς όπως οι άλλοι μεγάλοι του αθλητισμού, αλλά το παιχνίδι του Φέντερερ ήταν βασισμένο στην τελειότητα της εκτέλεσης. Και επειδή ήταν ένας τέλειος αθλητής μπορούσε να το μετατρέψει σε τίτλους.

Ένα απόλυτα δαρβινικό σκηνικό
Πολύ περισσότερο ήταν μια νέα αντίληψη σε αυτό που εγώ θεωρώ το πιο δύσκολο άθλημα στον κόσμο. Ένα απόλυτα δαρβινικό σκηνικό. Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Ο καθένας για τον εαυτό του. Χωρίς ομάδες, χωρίς χώρο να κρυφτείς πίσω από προπονητές, budget, αποτυχίες ομάδων ή προέδρων. Είσαι όσα βγάζεις και όσους τίτλους παίρνεις. Δεν έχει μεταγραφές των 100 εκατομμυρίων για να κάθεσαι στον πάγκο. Κάθε ευρώ το κερδίζεις.

 

  Για να βρεθείς στη κορυφή της τροφικής πυραμίδας πρέπει να περάσεις από δεκάδες στάδια εξέλιξης. Στο τένις δηλαδή δεν υπάρχει χώρος για ιστορίες τύπου Μέσι, το παιδάκι με το πρόβλημα υγείας που το στήριξε η ομάδα του και έγινε ένας τεράστιος παίκτης. Δεν υπάρχει χώρος για ιστορίες τύπου "ναι μωρέ, έμπλεξε με το τζόγο ή τα ναρκωτικά αλλά επέστρεψε ακόμα δυνατός".

Δεν υπάρχει πλέον χώρος για ρομαντικές ιστορίες τύπου Μποργκ που έμαθε τένις στο τοίχο του γκαράζ του, ούτε για τον πατέρα του Σάμπρας που δούλευε δύο δουλειές για να πληρώνει το τένις κλαμπ του γιου του. Το τένις εδώ και δεκαετίες ξεκινάει το αργότερο στα 8-10, περνάει από πανάκριβες ακαδημίες, χρειάζεται πατέρες μάνατζερ που έχουν τις διασυνδέσεις για να προπονηθεί το καμάρι τους με τους σωστούς δάσκαλους.

Ξοδεύεις μια ζωή και περνάς από εκατοντάδες αγώνες στα juniors μέχρι να φτάσεις στα 18-23 για να κάνεις αίτηση για μπεις στο επαγγελματικό σιρκουί. Αν τα καταφέρεις πρέπει να σε προσέξουν οι χορηγοί και να σπονσοράρουν την μετέπειτα πορεία σου. Θα είναι η ανταμοιβή δεκαετιών κόπων, αλλά πάλι δεν έχεις καταφέρει τίποτα.

Τότε ξεκινάει το δύσκολο κομμάτι προς την κορυφή. Πρέπει αν εξελίξεις την αθλητική σου ικανότητα, να συμπληρώσεις στοιχεία στο παιχνίδι σου, να ανεβαίνεις θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη ώστε να έχεις ευνοϊκότερες κληρώσεις, να αρχίσεις να κερδίσεις τουρνουά, να αρχίσεις να πηγαίνεις στα Gran Slam, να κερδίσεις το πρώτο σου Grand Slam, να φτάσεις στο Νο1, να διατηρηθείς στο Νο1.

Δεν υπάρχει δεύτερος
Στο τένις, επίσης, δεν υπάρχει δεύτερος. Στο ποδόσφαιρο είναι επιτυχία να πας τελικό. Στο μπάσκετ είναι επιτυχία να περάσεις στο Final 4 ή στα play off. Στους Ολυμπιακούς μπορεί να πάρεις ένα αργυρό μετάλλιο. Στον στίβο είναι επιτυχία να σπάσεις ένα ρεκόρ. Το τένις έχει τόσα χρόνια παράδοσης πίσω του και τόσο συναγωνισμό που ένα ρεκόρ και μία μεγάλη νίκη δεν είναι τίποτα. 

 

  Είναι μια εντελώς προσωπική και μοναχική διαδρομή που κάνεις με θρησκευτική ευλάβεια από τα σχολικά σου χρόνια και στη οποία σε ακολουθούν δύο τρεις δικοί σου άνθρωποι. Όταν περνάς περίοδο ντεφορμαρίσματος χάνεις. Όταν τραυματίζεσαι χάνεις. Όταν είσαι απροπόνητος χάνεις. Και όταν φέρνεις μια δεύτερη θέση κανείς δεν δίνει σημασία.

Ε, ο Φέντερερ ήταν πρωταγωνιστής για πάνω από δέκα χρόνια σε ένα άθλημα που σπάνια κάποιος μένει στην ακμή του πάνω από πέντε. Είναι στο Top10 του αθλήματος του από τον Οκτώβριο του 2002. Δεν έχει χάσει ούτε ένα σημαντικό τουρνουά από όταν έφτασε στο κορυφαίο επίπεδο, έπαιξε τους 18 από τους 19 σημαντικότερους τελικούς του αθλήματος του από το 2004 έως το 2010.

Το καλοκαίρι που μας πέρασε όλοι θαυμάσαμε το αθλητικό μεγαλείο του Τόνι Πάρκερ. Όλοι θαυμάσαμε το πως έβγαλε μια σεζόν 80 παιχνιδιών και κατέβηκε στο Ευρωπαϊκό για να βγάλει 35 λεπτά σε έξι αγώνες. Τι να πούμε λοιπόν για το Φέντερερ που το 2005 έγραψε 41 σερί νικηφόρους αγώνες μέσα σε 8 μήνες αήττητος με τους μικρότερους να είναι γύρω στη μία ώρα και τους μεγαλύτερους πάνω από τρεισήμισι;

Ο άνθρωπος που αποκαθήλωσε τον κυνισμό
Δεν θεωρώ τη σύγκριση των αθλημάτων δόκιμη. Αλλά όταν πρέπει να βγάλεις των καλύτερο όλων των εποχών πώς θα το κάνεις; Με κριτήριο τους τίτλους; Το χρήμα; Όλα είναι σχετικά. Ναι. Όπως είναι σχετική και η δυσκολία του αθλήματος. Αλλά αυτός που θα τολμήσει να θεωρεί τον εαυτό του κορυφαίο αθλητή όλων των εποχών θα πρέπει να έχει κυριαρχήσει καθολικά στο άθλημα του, να έχει αποδείξει την αξία του με τη διάρκειά του, να είναι καθολικά αποδεκτός σαν προσωπικότητα. 

 

Και μπορεί ο Φέντερερ να μην ήταν ποτέ "Παναγία" -Έχει σπάσει αρκετές ρακέτες, έχει βρίσει φιλάθλους, έχει κοροϊδέψει αντιπάλους. Αλλά επικράτησε όσο κανείς άλλος σε ένα εξαιρετικά απαιτητικό άθλημα χωρίς να "κουτουλήσει" αντίπαλο, χωρίς τα σφυρίγματα ή την εύνοια του κατεστημένου, χαμογελώντας στην ήττα, χωρίς να κιοτέψει στους δύσκολους πόντους.
Αυτό είναι προσωπικότητα. Αποκαθήλωσε τον κυνισμό στην οποιαδήποτε μορφή του.

Γι' αυτό στο δικό μου μυαλό δεν υπάρχει αμφιβολία, ο Ρότζερ Φέντερερ είναι ο μεγαλύτερος αθλητής όλων των εποχών.