Γνωρίζουμε από το βίο της Αγ. Βαρβάρας ότι προσπαθώντας να ξεφύγει από τον ειδωλολάτρη πατέρα της που ήθελε να τη σκοτώσει, ένας βράχος άνοιξε κατά τρόπο θαυμαστό και κρύφτηκε μέσα.
 Γι’ αυτό οι ανθρακωρύχοι όλου του κόσμου την θεωρούν προστάτριά τους.
Η Αγία Μεγαλομάρτυρας Βαρβάρα πέθανε για το Χριστό απoκεφαλίζοντας την ο πατέρας της επειδή ομολόγησε την Αγ. Τριάδα. Επειδή ζήτησε ο πύργος να έχει τρία και όχι δύο παράθυρα, ομολογώντας έτσι την πίστη της στην Αγ. Τριάδα, όπως την είχε κατηχήσει ο Βαλεντιανός, τον οποίο είχε στείλει ο Ωριγένης για να τη βαπτίσει Χριστιανή. Αφού βαπτίστηκε κατέστρεψε όλα τα ειδωλολατρικά αγάλματα του πατέρα της και σημάδεψε όλους τους τοίχους με το σημείο του Σταυρού. Αφού αρχικά η Αγία Βαρβάρα γλύτωσε από τον πατέρα της, τον Διόσκορο φεύγοντας τελικά εκείνος την έπιασε και την έσυρε μπρος στον Μαρκιανό, τον απεσταλμένο του αυτοκράτορα Μαξιμιανού (284-306). Βλέποντας ότι αντέχει στα φριχτά βασανιστήρια, τελικά την αποκεφάλισε ο ίδιος ο πατέρας της. Μετά από λίγο κεραυνός σκότωσε και τον Διόσκορο και τον Μαρκιανό.
Αυτοί οι κεραυνοί έκαναν τους πυροβολητές και τους πυροτεχνουργούς να τη θεωρούν προστάτιδά τους. Παρότι τα λείψανα της βρίσκονται από το 1909 ( επειδή για εννιά αιώνες βρίσκονταν στον Αγ. Μάρκο στη Βενετία, όπου τα είχαν φέρει από την Κωνσταντινούπολη) στη Μονή Σαν Τζιοβάνι ντιν Τορτσέλο, κοντά στη Βενετία, η λατρεία της είναι έντονη σε περιοχές με ανθρακωρυχεία: Σαξωνία, Σιλέτζια, Βοημία, Λορένα, Τιρόλ, Βάλεα Ζίουλουι και Τιργκου Οκνα-Ρουμανία, όπου βρίσκεται ένας μοναδικός ναός πολλά μέτρα κάτω από τη γη και που την έφτιαξαν ανθρακωρύχοι σκάβοντας σ’ ένα αλατωρυχείο.
Στη Ορθόδοξη εικονογραφία ζωγραφίζεται πολλές φορές μ’ ένα ποτήριο στο χέρι όντας προστάτιδα ενάντια στο αιφνίδιο θάνατο και μη θέλοντας να στερηθούν οι ετοιμοθάνατοι την θεία κοινωνία. Συχνά τη συναντούμε κοντά σ΄ έναν πύργο (με τρία παράθυρα) ή κρατώντας ένα βιβλίο (για τους ετοιμοθάνατους) ή ένα κλαδί φοίνικα.